Regular Expressions 101

Save & Share

Flavor

  • PCRE2 (PHP >=7.3)
  • PCRE (PHP <7.3)
  • ECMAScript (JavaScript)
  • Python
  • Golang
  • Java 8
  • .NET 7.0 (C#)
  • Rust
  • Regex Flavor Guide

Function

  • Match
  • Substitution
  • List
  • Unit Tests

Tools

Sponsors
There are currently no sponsors. Become a sponsor today!
An explanation of your regex will be automatically generated as you type.
Detailed match information will be displayed here automatically.
  • All Tokens
  • Common Tokens
  • General Tokens
  • Anchors
  • Meta Sequences
  • Quantifiers
  • Group Constructs
  • Character Classes
  • Flags/Modifiers
  • Substitution
  • A single character of: a, b or c
    [abc]
  • A character except: a, b or c
    [^abc]
  • A character in the range: a-z
    [a-z]
  • A character not in the range: a-z
    [^a-z]
  • A character in the range: a-z or A-Z
    [a-zA-Z]
  • Any single character
    .
  • Alternate - match either a or b
    a|b
  • Any whitespace character
    \s
  • Any non-whitespace character
    \S
  • Any digit
    \d
  • Any non-digit
    \D
  • Any word character
    \w
  • Any non-word character
    \W
  • Non-capturing group
    (?:...)
  • Capturing group
    (...)
  • Zero or one of a
    a?
  • Zero or more of a
    a*
  • One or more of a
    a+
  • Exactly 3 of a
    a{3}
  • 3 or more of a
    a{3,}
  • Between 3 and 6 of a
    a{3,6}
  • Start of string
    ^
  • End of string
    $
  • A word boundary
    \b
  • Non-word boundary
    \B

Regular Expression

/
/
gm

Test String

Code Generator

Generated Code

$re = '/(?:Szinnen\s*=\s*)(({{P\d{3}.*}}\s*-\s*)*({{P\d{3}}}))/m'; $str = '"{{Infobox chemische stof\\n| Naam = Salpeterzuur\\n| afbeelding1 = Nitric-acid-2D-dimensions.png\\n| afbeeldingbreedte1 = 210\\n| onderschrift1 = [[Structuurformule]] van salpeterzuur\\n| afbeelding2 = Nitric-acid-3D-balls-B.png\\n| afbeeldingbreedte2 = 160\\n| onderschrift2 = [[Molecuulmodel]] van salpeterzuur\\n| afbeelding3 = Fuming nitric acid 40ml.jpg\\n| onderschrift3 = Rokend, bijna 100% zuiver salpeterzuur\\n| afbeelding4 = \\n| onderschrift4 = \\n| Formule = HNO<sub>3</sub>\\n| Molgewicht = 63,01284\\n| SMILES = [N+](=O)(O)[O-]\\n| InChI = 1/HNO3/c2-1(3)4/h(H,2,3,4)/f/h2H\\n| IUPAC = salpeterzuur\\n| AndereNamen = acidum nitricum, waterstofnitraat, nitrylhydroxide, aquafortis\\n| CAS = 7697-37-2\\n| EINECS = 231-714-2\\n| PubChem = 944\\n| EG = 007-004-00-1\\n| VN = 2031\\n| RTECS = QU5775000\\n| Beschrijving = Sterk zuur, zeer corrosieve vloeistof\\n| Vergelijkbaar = [[salpeterigzuur]]\\n| AfbWaarsch = {{Pictogram GHS|O|C}}\\n| TekstWaarsch = Gevaar\\n| Carcinogeen = \\n| Hygroscopisch = \\n| Rzinnen = {{H272}} - {{H314}}\\n| EUHzinnen = \'\'geen\'\'\\n| Szinnen = {{P220}} - {{P280}}- {{P305+P351+P338}} - {{P310}}\\n| Omgang = Uiterst voorzichtig behandelen, draag zuurbestendige handschoenen en een gezichtsmasker.\\n| Opslag = In een afgesloten glazen fles in een goed geventileerde ruimte. Reageert heftig met basen en metalen.\\n| ADR = Gevarenklassen 5.1 en 8\\n| MAC = 2,6 mL/m³<ref name=\\"GESTIS\\">{{Link GESTIS|ZVG=1370|CAS=7697-37-2|label=salpeterzuur|datum=04 december 2008}}</ref>\\n| LethaalRat = \\n| LethaalKonijn = \\n| MSDS = \\n| Aggregatie= vloeibaar\\n| Kleur = kleurloos tot geel\\n| Dichtheid = 1,5129<ref name=\\"GESTIS\\"/>\\n| Smeltpunt = −41,59<ref name=\\"GESTIS\\"/>\\n| Kookpunt = 83<ref name=\\"GESTIS\\"/>\\n| Vlampunt = \\n| Zelfontbranding = \\n| Dampdruk = 6000<ref name=\\"GESTIS\\"/>\\n| Oplosbaarheid = \\n| GoedOplIn = water\\n| SlechtOplIn = \\n| OnoplIn = \\n| Dipoolmoment = 2,17\\n| Brekingsindex = 1,397\\n| Viscositeit = 0,746 × 10<sup>−3</sup>\\n| Kristalstructuur = \\n| fG0g = \\n| fG0l = \\n| fG0s = \\n| fH0g = \\n| fH0l = −207\\n| fH0s = \\n| S0g = \\n| S0l = 146\\n| S0s = \\n| Cpm0 = \\n| Evenwicht = [[Zuurconstante|p\'\'K\'\'<sub>a</sub>]] = −1,4444<ref>[https://web.archive.org/web/20020703071720/http://www.ualberta.ca/~jplambec/che/data/p00405.htm Chemical Sciences Data Tables: Ionization Constants of Aqueous Monoprotic Acids]</ref>\\n| KlassiekeAnalyse = \\n| Spectra = \\n}}\\n\\n\'\'\'Salpeterzuur\'\'\' of \'\'\'waterstofnitraat\'\'\' is een [[anorganische verbinding]] met als [[brutoformule]] HNO<sub>3</sub>. Het is een [[Sterk zuur|sterk]] [[anorganisch zuur]] dat veel technische toepassingen kent. Salpeterzuur is het meest stabiele [[zuurstofzuur]] van [[Stikstof (element)|stikstof]]. In zuivere toestand is het een kleurloze [[vloeistof]] met een intens prikkelende geur, die zeer goed oplosbaar is in [[water]]. Verontreinigingen (doorgaans [[stikstofoxiden]]) kunnen de vloeistof een licht- tot okergele kleur geven. De belangrijkste toepassingen liggen in de kunstmest- en explosievenindustrie. Tevens wordt het in het [[laboratorium]] aangewend voor diverse doeleinden.\\n\\n== Etymologie ==\\nHet begrip \'\'salpeter\'\' komt van het [[Latijn]]se \'\'sal petrae\'\' (zout van de rots). Oorspronkelijk werden de zouten van salpeterzuur (voornamelijk [[Natriumnitraat|natrium-]] en [[calciumnitraat]]) namelijk van de stenen rondom [[mest]]vaalten en van latrines geschraapt.\\n\\n== Geschiedenis ==\\nSalpeterzuur wordt voor het eerst vermeld in het manuscript \'\'De Inventione Veritatis\'\' van de anonieme [[Alchemie|alchemist]] [[Pseudo-Geber]], die daarin verwees naar de methode die in de 9e eeuw door de Arabische alchemist [[Jabir ibn Hayyan]] werd toegepast.<ref name=\\"ClassicEncyclopedia\\">{{en}} The 1911 Classic Encyclopedia - [http://www.theodora.com/encyclopedia/n/nitric_acid.html \'\'Nitric Acid\'\']</ref> Het werd gevormd door het samen verhitten van salpeter ([[kaliumnitraat]]), blauwe vitriool ([[koper(II)sulfaat]]) en [[aluin]] ([[kaliumaluminiumsulfaat]]). In de 13e eeuw zou [[Albertus Magnus]] het zuur aangewend hebben om [[goud (hoofdbetekenis)|goud]] en [[zilver (hoofdbetekenis)|zilver]] van elkaar te scheiden: het zilver werd namelijk opgelost, terwijl het goud onveranderd achterbleef.\\n\\nIn het midden van de 17e eeuw werd de synthese van salpeterzuur door [[Johann Rudolph Glauber]] verbeterd: hij slaagde erin het geconcentreerde zuur te bereiden door de reactie van zwavelzuur en kaliumnitraat, gevolgd door [[destillatie]]:\\n\\n:<chem>KNO3 + H2SO4 -> KHSO4 + HNO3</chem>\\n\\nDit is tot op heden een in het [[laboratorium]] nog steeds toegepaste synthesemethode. De verkregen vloeistof werd toen aangeduid als \'\'aqua fortis\'\' of \'\'aqua valens\'\', hetgeen zoveel betekent als \'\'krachtig water\'\'. [[Antoine Lavoisier]] probeerde in de 18e eeuw de atomaire samenstelling van salpeterzuur te bepalen en kwam tot de conclusie dat er [[Zuurstof (element)|zuurstof]] aanwezig was in de moleculen.<ref name=\\"ClassicEncyclopedia\\" /> De werkelijke samenstelling (namelijk stikstof, zuurstof en waterstof) werd later bepaald door [[Henry Cavendish]]; hij toonde aan dat hij het kon aanmaken door elektrische vonken door lucht te sturen en die lucht dan door water te leiden.<ref name=\\"ClassicEncyclopedia\\" /> Dit vormde in 1903 de basis voor het [[Birkeland-Eydeproces]].\\n\\nDe massaproductie van salpeterzuur startte in de 19e eeuw. Aanvankelijk werd de reactie van zwavelzuur en natrium- of kaliumnitraat gebruikt, maar in 1838 ontdekte [[Charles Frédéric Kuhlmann]] de katalytische [[oxidatie]] van [[ammoniak]] over een [[platina (hoofdbetekenis)|platina]][[katalysator]]. Omdat er nog geen goede synthesemethode voor ammoniak was gevonden (het [[Haber-Boschproces]] werd pas in 1909 ontwikkeld), bleef een verdere ontwikkeling van dit proces uit. Pas in 1906 werd het [[Ostwaldproces]] ontwikkeld, dat nog steeds gebruikt wordt voor synthese van salpeterzuur.\\n\\n== Natuurlijk voorkomen ==\\nIn vrije toestand wordt salpeterzuur in zeer kleine hoeveelheden in de [[Aardatmosfeer|atmosfeer]] aangetroffen als product van de tijdens onweer optredende [[Elektrostatische ontlading|elektrische ontladingen]] ([[bliksem]]). [[Parelmoerwolk]]en zijn [[wolk]]en die op zeer grote hoogte, in de [[stratosfeer]] (15 tot 25 kilometer hoog), voorkomen en voor een klein gedeelte bestaan uit gekristalliseerd salpeterzuur (de [[temperatuur (hoofdbetekenis)|temperatuur]] waarbij de wolken gevormd worden bedraagt −78 °C of minder).\\n\\nSalpeterzuur is een component in [[zure regen]], het wordt gevormd door [[oxidatie]] van [[ammoniak]], gevolgd door [[hydrolyse]].\\n\\n== Synthese ==\\n=== Laboratoriumsynthese ===\\nOp laboratoriumschaal kan salpeterzuur \'\'[[in situ]]\'\' worden bereid door de reactie van [[zwavelzuur]] met [[koper(II)nitraat]]:\\n\\n:<chem>H2SO4 + Cu(NO3)2 -> CuSO4 + 2 HNO3</chem>\\n\\nVervolgens wordt het reactiemengsel gedestilleerd: de fractie rond 83 °C is salpeterzuur en wordt opgevangen onder verminderde druk. Deze verminderde druk (27 [[Pascal (eenheid)|kPa]]) dient om de opgeloste [[stikstofoxiden]] te verwijderen uit het salpeterzuur.\\n\\n=== Industriële synthese ===\\nDe industriële productie van salpeterzuur loopt tegenwoordig hoofdzakelijk volgens het [[Ostwaldproces]].<ref>{{en}} {{aut|F.D. Miles}}, \'\'Nitric Acid, Manufacture and Uses\'\', Oxford Univ. Press (1961, 1963)</ref><ref>{{en}}{{aut|W. Sommer}} (1964), in \'\'Ullmann\'s Encykopädie der technischen Chemie\'\' (3e ed.), vol. 15, pp. 3-67</ref> Eigenlijk was het Charles Frédéric Kuhlmann die in 1838 ontdekte dat wanneer [[ammoniak]] en [[Dizuurstof|luchtzuurstof]] in aanwezigheid van een platinakatalysator met elkaar reageerden, er stikstofmonoxide werd gevormd, hetgeen de basis vormt voor de bereiding van salpeterzuur. Het was pas in 1906 dat [[Wilhelm Ostwald]] het proces op industriële schaal toepaste en de gevormde NO-gassen absorbeerde in water ter vorming van salpeterzuur. Voor zijn ontwikkelingen met betrekking tot katalyse kreeg Ostwald in 1909 de [[Nobelprijs voor de Scheikunde]].\\n\\nHet Ostwaldproces verloopt in drie stappen. De eerste stap betreft de [[oxidatie]] van ammoniak met behulp van een katalysator, bij een [[temperatuur (hoofdbetekenis)|temperatuur]] van 900&nbsp;°C. De reactie is [[exotherm]] ([[Enthalpie|ΔH]] = −905 kJ/mol).<ref>{{en}} {{aut|Steven S. Zumdahl}} (2005) - \'\'Chemical Principles\'\', (Fifth Edition), Boston: Houghton Mifflin Company, p. 903</ref>\\n\\n:<chem>4 NH3 + 5 O2 -> 4 NO + 6 H2O</chem>\\n\\nDe [[katalysator]] is een [[legering]] van 90% [[platina (hoofdbetekenis)|platina]] en 10% [[rodium]].<ref>{{en}} [https://web.archive.org/web/20110516092443/http://www.efma.org/documents/file/bat/BAT%20Production%20of%20Nitric%20Acid.pdf Production of nitric acid], European Fertilizer Manufacturers\' Association (EFMA), 2000</ref> Soms wordt ook een kleine hoeveelheid [[Palladium (element)|palladium]] toegevoegd. Onzuiverheden aanwezig in het ammoniak en contact met de lucht kunnen leiden tot [[katalysatorvergiftiging]]. Zonder katalysator treedt tussen ammoniak en stikstofmonoxide een belangrijke nevenreactie op, waardoor het uiterst stabiele [[Distikstof|stikstofgas]] gevormd wordt:\\n\\n:<chem>4 NH3 + 6 NO -> 5 N2 + 6 H2O</chem>\\n\\nStikstofmonoxide wordt in de tweede stap afgekoeld tot ongeveer 25 °C en verder geoxideerd tot stikstofdioxide:\\n\\n:<chem>2 NO + O2 -> 2 NO2</chem>\\n\\nHet ontstane stikstofdioxide wordt uiteindelijk [[Hydrolyse|gehydrolyseerd]]:\\n\\n:<chem>3 NO2 + H2O -> 2 HNO3 + NO</chem>\\n\\nHet stikstofmonoxide dat in de laatste stap vrijkomt wordt weer in de tweede stap ingebracht. De uiteindelijke concentratie van het salpeterzuur bedraagt ongeveer 50% in water. Dit kan verhoogd worden tot 68% door destillatie.\\n\\nDe jaarlijkse productie van salpeterzuur bedraagt wereldwijd ongeveer 8 miljoen ton.\\n\\n== Eigenschappen en reacties ==\\n=== Fysische eigenschappen ===\\nZuiver en watervrij salpeterzuur is een kleurloze vloeistof met een dichtheid van ongeveer 1,5 g/mL. Rond 25 °C bedraagt de [[viscositeit]] 0,746 [[Pascal (eenheid)|mPa]]·[[Seconde|s]]. Bij een temperatuur van −42&nbsp;°C kristalliseert het tot witte [[Kristal (natuurwetenschappen)|kristallen]]. Van salpeterzuur zijn twee [[Hydraat|hydraten]] gekend (in vaste toestand): het mono- en trihydraat. De ideale opslagtemperatuur voor salpeterzuur ligt beneden 0°C, omdat hogere temperaturen aanleiding kunnen geven tot [[ontledingsreactie]]s. Daarbij ontstaan [[stikstofoxiden]], die de vloeistof een karakteristieke gele of zelfs bruine kleur bezorgen.\\n\\nWanneer de zuivere vloeistof aan de [[lucht]] wordt blootgesteld, ontstaan witte dampen (men spreekt in deze context over een \'\'rokende vloeistof\'\'). Indien de vloeistof reeds opgelost stikstofdioxide bevat, ontstaan hierbij roodbruine nitreuze dampen. Rokend salpeterzuur bezit een [[molaire concentratie]] van 16&nbsp;mol/L; dit is de meest geconcentreerde vorm van salpeterzuur bij [[standaardomstandigheden]]. Salpeterzuur vormt met water een [[Azeotroop|azeotroop mengsel]] met een [[Concentratie (oplossing)|concentratie]] van 68%. Dit mengsel kookt bij 120,5 °C (onder [[Luchtdruk|atmosferische druk]]).\\n \\nSalpeterzuur ontleedt onder invloed van [[temperatuur (hoofdbetekenis)|temperatuur]] en [[licht]] tot onder andere [[stikstofdioxide]]:\\n\\n:<chem>4 HNO3 -> 2 H2O + 4 NO2 + O2</chem>\\n\\nDeze ontleding kan variaties in de [[dampdruk]] boven de vloeistof opleveren, omdat het ontstane stikstofdioxide gedeeltelijk of volledig oplost in het zuur. Om de ontleding te beperken wordt salpeterzuur best bewaard in een [[Bruin glaswerk|bruine fles]] en onder koele omstandigheden.\\n\\nOnderstaande tabel geeft een overzicht van enkele relevante fysische parameters van verschillende [[waterige oplossing]]en van salpeterzuur (bij 20 °C en 1 bar):<ref>{{en}} {{aut|M. Thiemann, E. Scheibler & K.W. Wiegand}} (2005) - [http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/14356007.a17_293/abstract;jsessionid=3AB08CD1F2EAA13334F0E5F773B661FE.d03t01 \'\'Nitric Acid, Nitrous Acid, and Nitrogen Oxides\'\'] in \'\'Ullmanns Enzyklopädie der Technischen Chemie\'\', Wiley-VCH Verlag GmbH & Co. KGaA, Weinheim</ref>\\n\\n{| align=\\"center\\" class=\\"wikitable left\\" style=\\"text-align:center\\"\\n! Massapercentage HNO<sub>3</sub>\\n! 0\\n! 10\\n! 20\\n! 30\\n! 40\\n! 50\\n! 60\\n! 70\\n! 80\\n! 90\\n! 100\\n|-\\n! Concentratie HNO<sub>3</sub> (mol/L)\\n| align=\\"center\\"|0\\n| align=\\"center\\"|1,7\\n| align=\\"center\\"|3,6\\n| align=\\"center\\"|5,6\\n| align=\\"center\\"|7,9\\n| align=\\"center\\"|10,4\\n| align=\\"center\\"|13,0\\n| align=\\"center\\"|15,8\\n| align=\\"center\\"|18,5\\n| align=\\"center\\"|21\\n| align=\\"center\\"|24,01\\n|-\\n! [[Dichtheid (natuurkunde)|Dichtheid]] (g/cm<sup>3</sup>)\\n| align=\\"center\\"|1,00\\n| align=\\"center\\"|1,05\\n| align=\\"center\\"|1,12\\n| align=\\"center\\"|1,18\\n| align=\\"center\\"|1,25\\n| align=\\"center\\"|1,31\\n| align=\\"center\\"|1,37\\n| align=\\"center\\"|1,42\\n| align=\\"center\\"|1,46\\n| align=\\"center\\"|1,48\\n| align=\\"center\\"|1,513\\n|-\\n! [[Viscositeit]] (mPa·s)\\n| align=\\"center\\"|1,00\\n| align=\\"center\\"|1,04\\n| align=\\"center\\"|1,14\\n| align=\\"center\\"|1,32\\n| align=\\"center\\"|1,55\\n| align=\\"center\\"|1,82\\n| align=\\"center\\"|2,02\\n| align=\\"center\\"|2,02\\n| align=\\"center\\"|1,84\\n| align=\\"center\\"|1,47\\n| align=\\"center\\"|0,88\\n|-\\n! [[Smeltpunt]] (°C)\\n| align=\\"center\\"|0\\n| align=\\"center\\"|−7\\n| align=\\"center\\"|−17\\n| align=\\"center\\"|−36\\n| align=\\"center\\"|−30\\n| align=\\"center\\"|−20\\n| align=\\"center\\"|−22\\n| align=\\"center\\"|−41\\n| align=\\"center\\"|−39\\n| align=\\"center\\"|−60\\n| align=\\"center\\"|−42\\n|-\\n! [[Kookpunt]] (°C)\\n| align=\\"center\\"|100,0\\n| align=\\"center\\"|101,2\\n| align=\\"center\\"|103,4\\n| align=\\"center\\"|107,0\\n| align=\\"center\\"|112,0\\n| align=\\"center\\"|116,4\\n| align=\\"center\\"|120,4\\n| align=\\"center\\"|121,6\\n| align=\\"center\\"|116,6\\n| align=\\"center\\"|102,0\\n| align=\\"center\\"|86,0\\n|-\\n! [[Partiële druk]] van HNO<sub>3</sub> (mbar)\\n| align=\\"center\\"|0,0\\n| align=\\"center\\"|0,0\\n| align=\\"center\\"|0,0\\n| align=\\"center\\"|0,0\\n| align=\\"center\\"|0,0\\n| align=\\"center\\"|0,3\\n| align=\\"center\\"|1,2\\n| align=\\"center\\"|3,9\\n| align=\\"center\\"|14,0\\n| align=\\"center\\"|36,0\\n| align=\\"center\\"|60,0\\n|-\\n! [[Partiële druk]] van H<sub>2</sub>O (mbar)\\n| align=\\"center\\"|23,3\\n| align=\\"center\\"|22,6\\n| align=\\"center\\"|20,2\\n| align=\\"center\\"|17,6\\n| align=\\"center\\"|14,4\\n| align=\\"center\\"|10,5\\n| align=\\"center\\"|6,5\\n| align=\\"center\\"|3,5\\n| align=\\"center\\"|1,2\\n| align=\\"center\\"|0,3\\n| align=\\"center\\"|0,0\\n|}\\n\\n=== Chemische eigenschappen ===\\n[[Bestand:Strontium Carbonate and Nitric acid.jpg|right|250px|thumb|De reactie van salpeterzuur met [[strontiumcarbonaat]] stelt [[koolstofdioxide]] vrij en leidt tot een [[waterige oplossing]] van [[strontiumnitraat]].]]\\n\\n==== Zuur-base-eigenschappen ====\\nNet zoals andere sterke zuren ([[zwavelzuur]] en [[waterstofchloride]]) lost ook salpeterzuur zeer goed op in water, omdat het quasivolledig [[Dissociatie (scheikunde)|dissocieert]]:\\n\\n:<chem>HNO3 + H2O -> H3O^+ + NO3^-</chem>\\n\\nDe [[zuurconstante]] (p\'\'K\'\'<sub>a</sub>) van salpeterzuur bedraagt ongeveer −1,4. Aangezien de zuurconstante van het [[hydroxonium]]ion −1,7 bedraagt (en dus formeel een iets sterker zuur is dan salpeterzuur), is de reactie geen volledig aflopende reactie.\\n\\nNet als [[water]] ondergaat ook salpeterzuur in zuivere toestand een [[autoprotolyse]]:\\n\\n:<chem>2 HNO3 <=> NO2^+ + NO3^- + H2O</chem>\\n\\nSalpeterzuur reageert met [[Base (scheikunde)|basen]], tot vorming van (oplossingen van) nitraatzouten. Zo wordt bij de reactie met [[kaliumcarbonaat]] een oplossing van kaliumnitraat gevormd:\\n\\n:<chem>2 HNO3 + K2CO3 -> 2 KNO3 + H2O + CO2 \\\\uparrow</chem>\\n\\n==== Resonantie ====\\nIn salpeterzuur bezitten zowel het stikstof- als het zuurstofatoom [[formele lading]]en. Daardoor zijn twee [[Resonantie (scheikunde)|resonantiestructuren]] mogelijk:\\n\\n:[[Bestand:Nitric-acid-resonance-B.png|left|300px|Resonantiestructuren van salpeterzuur]]\\n{{Clearleft}}\\n\\n==== Oxiderend vermogen ====\\n[[Bestand:CopperReaction.JPG|right|250px|thumb|De reactie van koperdraad met salpeterzuur leidt tot vorming van een blauwe koper(II)nitraatoplossing en bruinrode nitreuze dampen.]]\\nHet zuur kan opgevat worden als de gehydrateerde vorm van [[distikstofpentaoxide]] (N<sub>2</sub>O<sub>5</sub>). Het stikstofatoom bevindt zich in zijn hoogste [[oxidatietoestand]] (+V) en de verbinding is naast een sterk zuur dus ook een sterke [[oxidator]].\\n\\n[[Zouten]] van salpeterzuur worden [[nitraat|nitraten]] genoemd. Zij zijn in het algemeen goed tot uitstekend [[Oplosbaarheid van zouten in water|in water oplosbaar]]. Dit maakt salpeterzuur een goed middel om metalen in oplossing te doen gaan (hetgeen voornamelijk toepassing vindt in de [[analytische scheikunde]]). Bij de onedele metalen [[magnesium]], [[mangaan]] en [[Zink (element)|zink]] is het zure [[Waterstofion|proton]] verantwoordelijk voor dit oplosproces. Bij de reactie wordt [[Diwaterstof|waterstofgas]] gevormd:\\n\\n:<chem>Mg + 2 HNO3 -> Mg(NO3)2 + H2</chem>\\n\\nBij de andere metalen, zoals [[Koper (element)|koper]] of [[zilver (hoofdbetekenis)|zilver]], treedt het nitraation op als oxidator en ontstaat er [[stikstofmonoxide]]:<ref name=\\"Inorganic\\">{{en}} {{aut|C.E. Housecroft & A.G. Sharpe}} (2008) - \'\'Chapter 15: The group 15 elements\'\', Inorganic Chemistry, 3rd Edition, Pearson - {{ISBN|978-0-13-175553-6}}</ref>\\n\\n:<chem>3 Cu + 8 HNO3 -> 3 Cu(NO3)2 + 4 H2O + 2 NO</chem>\\n\\nHet stikstofmonoxide reageert vervolgens weer met [[dizuurstof]] uit de lucht tot [[stikstofdioxide]] (NO<sub>2</sub>). Dit is zichtbaar als bruinrode [[nitreuze dampen]].\\n\\n:<chem>2 NO + O2 -> 2 NO2</chem>\\n\\nWanneer de reactie in geconcentreerder salpeterzuur wordt uitgevoerd, ontstaat onmiddellijk stikstofdioxide:\\n\\n:<chem>Cu + 2 HNO3 + 2 H^+ -> Cu^2+ + 2 NO2 + 2 H2O</chem>\\n\\nHet oxiderend vermogen van salpeterzuur wordt ook bepaald door zijn concentratie. Wanneer kwik in reactie wordt gebracht met een verdunde oplossing, ontstaat [[kwik(I)nitraat]], terwijl de reactie met het geconcentreerde zuur [[kwik(II)nitraat]] oplevert.\\n\\nHoewel de meeste metalen door reactie met het zuur de overeenkomstige nitraten opleveren, worden een aantal [[metalloïde]]n en metalen geoxideerd tot hun oxiden. Dit is het geval bij [[Tin (element)|tin]], [[arseen]], [[antimoon]] en [[titanium]]: zij worden geoxideerd tot respectievelijk [[tin(IV)oxide]], [[arseen(V)oxide]], [[antimoon(V)oxide]] en [[titanium(IV)oxide]].<ref name=\\"Inorganic\\" />\\n\\n=== Reacties met niet-metalen ===\\nAangezien salpeterzuur een sterk oxiderend reagens is, reageert het zeer hevig en [[Exotherme reactie|exotherm]] met allerhande [[organische verbinding]]en. Salpeterzuur reduceert de niet-metalen (met uitzondering van stikstof, zuurstof, [[silicium]], [[Fluor (element)|fluor]], [[Chloor (element)|chloor]], [[Broom (element)|broom]] en de [[edelgas]]sen) tot hun hoogste oxidatietoestand. De reactie met koolstof levert [[koolstofdioxide]]:\\n\\n:<chem>C + 4 HNO3 -> CO2 + 4 NO2 + 2 H2O</chem>\\n\\n[[Di-jood]] wordt geoxideerd tot [[waterstofjodaat]]:<ref name=\\"Inorganic\\" />\\n\\n:<chem>3 I2 + 10 HNO3 -> 10 NO + 6 HIO3 + 2 H2O</chem>\\n\\n[[Fosfor]] wordt geoxideerd tot [[fosforzuur]]:<ref name=\\"Inorganic\\" />\\n\\n:<chem>P4 + 20 HNO3 -> 20 NO2 + 4 H3PO4 + 4 H2O</chem>\\n\\n[[Zwavel]] wordt geoxideerd tot [[zwavelzuur]]:<ref name=\\"Inorganic\\" />\\n\\n:<chem>S8 + 48 HNO3 -> 48 NO2 + 8 H2SO4 + 16 H2O</chem>\\n\\n=== Passivering ===\\nHoewel [[Chroom (element)|chroom]], [[IJzer (element)|ijzer]], [[kobalt]], [[nikkel]] en [[aluminium]] goed oplossen in verdund salpeterzuur, lossen deze metalen niet op in het geconcentreerde zuur. De reden hiervoor is dat de metalen hun oppervlak beschermen door een [[passiveren]]de laag van de overeenkomstige nitraten te vormen. Hierdoor wordt verdere oxidatie van het onderliggende materiaal verhinderd.<ref name=\\"Inorganic\\" /> Ook bij koper wordt dit fenomeen waargenomen. Wanneer water wordt toegevoegd om het mengsel te verdunnen verloopt de reactie plots zeer snel en ontstaan de bekende bruine nitreuze dampen.\\n\\n== Toepassingen ==\\n[[Bestand:Aqua regia in Davenport Laboratories.jpg|right|250px|thumb|[[Maatkolf|Maatkolven]] gevuld met koningswater.]]\\nSalpeterzuur is behalve een sterk zuur ook nog een sterke oxidator en is in staat om ook de edelere metalen als zilver en koper op te lossen. Bij toevoeging aan geconcentreerd waterstofchloride wordt de gevormde oplossing [[koningswater]] (\'\'aqua regia\'\') genoemd. Dit mengsel kan [[goud (hoofdbetekenis)|goud]] oplossen en wordt in het laboratorium ook ingezet om organische resten uit [[laboratoriumglaswerk]] te verwijderen.\\n\\nIn bepaalde typen [[Raket (apparaat)|raketten]] wordt het als [[oxidator]] aangewend. Salpeterzuur wordt ingezet bij de bereiding van [[verf]]stoffen en desinfecterende stoffen. Verder dient het als oxidatiemiddel van [[cyclohexeen]] bij de productie van [[nylon]].\\n\\nBasische [[zouten]] (zoals [[hydroxide]]n en [[Carbonaat|carbonaten]]) leveren in combinatie met salperzuur de overeenkomstige [[Nitraat|nitraten]]. Een voorbeeld is de reactie tussen [[zinkhydroxide]] en salpeterzuur, waarbij [[zinknitraat]] wordt gevormd:\\n\\n:<chem>Zn(OH)2 + 2 HNO3 -> Zn(NO3)2 + 2 H2O</chem>\\n\\nVan commercieel belang is de synthese van [[ammoniumnitraat]], dat gebruikt wordt als [[kunstmest]] en als [[explosief]]. Dit zout wordt gevormd door de [[zuur-basereactie]] tussen [[ammoniak]] en salpeterzuur:\\n\\n:<chem>NH3 + HNO3 -> NH4NO3</chem>\\n\\nVerder worden nog verscheidene andere verbindingen gesynthetiseerd uit salpeterzuur. Een voorbeeld is [[waterstofazide]] (HN<sub>3</sub>), dat wordt bereid door de voorzichtige [[oxidatie]] van [[hydrazine]] met een waterige oplossing van salpeterzuur (bij 40 °C):\\n\\n:<chem>17 N2H4 + 16 HNO3 -> 4 HN3 + 4 NH4NO3 + 4 N2O + 11 N2 + 32 H2O</chem>\\n\\nIn het verouderde [[lodenkamerproces]] werd salpeterzuur bij hoge temperatuur ontleed tot stikstofdioxide, dat in staat was om [[zwaveligzuur]] te oxideren tot [[zwavelzuur]]:\\n\\n:<chem>H2SO3 + NO2 -> H2SO4 + NO</chem>\\n\\nBij gevorderde [[Analytische scheikunde|analytische technieken]] als [[Inductief gekoppelde plasmamassaspectrometrie|ICP-MS]] en [[Inductief gekoppelde plasma-atomaire-emissiespectrometrie|ICP-AES]] wordt verdund salpeterzuur (0,5 tot 5,0%) gebruikt als matrixelement voor de bepaling van [[metaal]][[Spoor (scheikunde)|sporen]] in oplossingen. Hiervoor is zeer zuiver salpeterzuur nodig, omdat de kleinste verontreinigingen (afkomstig van bijvoorbeeld het productieproces) de meetresultaten kunnen beïnvloeden. Verder wordt het zuur ook gebruikt om [[Standaard (monster)|standaardoplossingen]] te maken of om moeilijk oplosbare verbindingen in oplossing te krijgen (hiertoe wordt sterk geconcentreerd salpeterzuur aangewend). \\n\\nIn de [[elektrochemie]] wordt salpeterzuur gebruikt bij het zuiveren van [[Koolstofnanobuis|koolstofnanobuizen]].\\n\\nIn lage concentraties (typisch < 10%) wordt het gebruikt om [[Esdoorn (hout)|esdoorn-]] en [[Pinus|dennenhout]] kunstmatig te verouderen.\\n\\n=== Aromatische nitrering ===\\nIn combinatie met [[zwavelzuur]] wordt [[nitreerzuur]] gevormd, dat het reactieve [[nitroniumion]] (NO<sub>2</sub><sup>+</sup>) bevat:\\n\\n:<chem>HNO3 + 2 H2SO4 -> NO2^+ + 2 HSO4^- + H3O^+</chem>\\n\\nDit reagens wordt gebruikt om [[aromatische verbinding]]en te [[Aromatische nitrering|nitreren]] in het proces dat bekendstaat als de [[elektrofiele aromatische substitutie]]. Een voorbeeld is de nitrering van [[2,6-dibroomfenol]]:\\n\\n[[Bestand:Nitration 2,6-Dibromophenol A.svg|center|350px|Nitrering van 2,6-dibroomfenol]]\\n\\nZo kunnen [[2,4,6-trinitrotolueen|TNT]] en [[picrinezuur]] worden bereid door de nitrering van respectievelijk [[tolueen]] en [[fenol]].\\n\\n[[Verestering]] met salpeterzuur is een andere [[chemische reactie]] die vaak wordt toegepast. Op die manier ontstaan organische nitraten. Dit proces is van groot industrieel belang: samen met zwavelzuur worden op deze manier bijvoorbeeld [[nitrocellulose]] en [[nitroglycerine]] bereid.\\n\\n== Toxicologie en veiligheid ==\\n[[Bestand:Nitric acid fuming.jpg|right|250px|thumb|Rokend salpeterzuur.]]\\nSalpeterzuur is zowel een sterk zuur als een krachtige oxidator; het is zowel irriterend als sterk [[corrosief]]. De belangrijkste gevaren zijn [[brandwond]]en bij contact met de [[huid]] of de [[Oog (anatomie)|ogen]]. Salpeterzuur [[hydrolyse]]ert namelijk de [[proteïne]]n en [[vet (hoofdbetekenis)|vetten]] (formeel [[amide]]n en [[Ester (scheikunde)|esters]]), waardoor ernstige weefselbeschadiging kan optreden. Door interactie met het [[keratine]] wordt de huid geel van kleur. De optredende reactie wordt xantho-proteïnereactie genoemd. Bij inslikken of inhalatie van de dampen (afkomstig van bijvoorbeeld rokend salpeterzuur) kan ernstig interne beschadiging optreden (onder andere aan de [[slokdarm]], de [[Ademhalingsstelsel|luchtwegen]] en de [[maag]]). Intense of langdurige blootstelling kan leiden tot [[blindheid]], [[hoest]]en, ademhalingsproblemen en zelfs de [[dood]]. Salpeterzuur is niet [[carcinogeen]] of [[mutageen]].<ref>{{en}} {{aut|J.C. Wakefield}} - [http://www.hpa.org.uk/webc/HPAwebFile/HPAweb_C/1194947355794 Nitric acid: Toxicological overview], 2007</ref> De [[LD50|LD<sub>50</sub>-waarde]] voor mensen bedraagt 430&nbsp;mg/kg.\\n\\nDoor de sterk oxiderende eigenschappen reageert salpeterzuur heftig met [[cyanide]]n, [[carbide]]n, [[nitride]]n, [[fosfide]]n, [[waterstofperoxide]], [[waterstofsulfide]], [[hydrazine]], [[ammoniak]], organische verbindingen ([[aceton]], [[azijnzuur]], [[ethanol]]), metalen in [[poeder]]vorm, metaaloxiden en legeringen. Wanneer het in contact komt met [[terpentijn]], [[steenkool]], carbiden, cyaniden, sulfiden of [[Alkalimetaal|alkalimetalen]] kan een [[explosie]] optreden.<ref>{{en}} [https://web.archive.org/web/20070609154652/http://www-group.slac.stanford.edu/esh/eshmanual/references/hazmatGuideNitricAcid.pdf Hazardous Materials: Nitric Acid Safe Handling Guideline], Industrial Hygiene and Information Management, University of Stanford (januari 2007)</ref>\\n\\n== Externe links ==\\n* {{Link International Chemical Safety Card|id=0183}}\\n* {{Link GESTIS|ZVG=1370}}\\n\\n{{Appendix}}\\n{{Commonscat|Nitric acid}}\\n{{Etalage|31605301|2012|06|22}}\\n{{Woordenboek}}\\n\\n[[Categorie:Verbinding van stikstof]]\\n[[Categorie:Oxozuur]]\\n[[Categorie:Reagens]]\\n[[Categorie:Oxidator]]\\n[[Categorie:Corrosieve stof]]"'; preg_match_all($re, $str, $matches, PREG_SET_ORDER, 0); // Print the entire match result var_dump($matches);

Please keep in mind that these code samples are automatically generated and are not guaranteed to work. If you find any syntax errors, feel free to submit a bug report. For a full regex reference for PHP, please visit: http://php.net/manual/en/ref.pcre.php